Özellikle Windows ortamında programlama geliştirme aracı olarak kullanılan Visual Basic, diğer klasik programlama dillerine göre farklı özelliklere sahiptir. Visual Basic ile program geliştirmek, öncelikle Windows arabiriminin kullanıcı etkileşiminde kullanılan araçların kullanılması anlamına gelir. Klasik programlama dilleri ise genellikle karakter tabanlı (DOS ve UNİX) işletim sistemlerinde kullanılan özellikle klavye ağırlıklı kullanıcı arabirimine sahiptir. Gelişmiş programlama ortamı olan Visual Basic, Windows uygulaması gibi mönülere, düğmelere sahiptir.

Visual Basic sadece standart kontroller sağlamaz. Aynı zamanda çok sayıda üçüncü parti yazılımcıların da hazırladığı kontrolleri de kullanabilir. Bu kontroller satın alınarak kolayca programlara eklenebilirler. Visual Basic, birçok OCX(OLE Control Extensions) kontrol ve ActiveX kontrolleri destekler.